LOJİSTİK COĞRAFYASI NEDİR?
Lojistik:Malın eşyanın en kısa yoldan pazara ulaştırılmasıdır,
Ulaşım ve ticaret coğrafyasıyla ilişki içinde olan lojistik coğrafyası gelişen ulaşım imkanı ve gelişen lojistik faaliyetlere bağlı olarak kendisini gerekli konuma getirmiştir.Lojistik coğrafyası ulaşım ve ticaret coğrafyasıyla yakından ilgilidir.
Hangi coğrafi mekandan nereye ve hangi yollarla ticari sevkiyatın gerçekleştiğini ele alır.Lojistik coğrafyası hangi bölge veya şehirden hangi şehirlere yada ülkelere ticari olarak hangi mallar nakledilmekte bunlar için hangi ulaşımlardan yararlanılmakta ve tüketicilere nasıl ulaşmakta?Gibi konulara yaklaşarak bu işleyişin yeryüzündeki dağılımını sebep ve sonuçları ile ele alır.
Lojistik Üzerinde Coğrafi Faktörlerin Etkisi
Coğrafi faktörlerin olumlu olması ulaşım ağının yapımını ve lojistik faaliyetlerin gelişimini desteklemektedir.Dağlık sahalar ve bataklık alanlar karayolu ulaşımının gelişmesini zorlaştırırken
lojistik faaliyetlerin gelişiminede engel olur.Ayrıca bir yerin iklim özellikleri- arazinin topoğrafik durumu - ulaşıma elverişliliği- pazar niteliği- yeraltı ve yerüstü kaynakları- nüfus ve işgücü durumu- su ve enerji kaynakları açısından elverişli şartlar önemli faktörlerdir.
GALİLEO KİMDİR?
Galileo dünyanın yuvarlak olduğunu ortaya atmış ve dünyanın güneş etrafında döndüğünü ortaya atmış bu iddaaları neticesinde kilise tarafından idam edilmiştir.Astronomiyle ilgilendi.
TEKTONİK HAREKET NEDİR?
İç kuvvetlerin etkisiyle yerkabuğunda meydana gelen yatay ve dikey yönlü hareketlerin tümü.Orojenik hareketler ve epirojenik hareketler olarak ikiye ayrılır.
Orojenik hareketler:Dış kuvvetlerin etkisiyle yüksek yerlerden aşındırılan maddeler jeosenklinallerde birikir.Birikmeler arttıkça ağırlığı artan jeosenklinalin tabanı giderek çöker.Alttan ve yanlardan gelen basınçlarla kıvrılma yada kırılmalara uğrar.Kısaca dağ oluşumudur.
Hareket sırasında tabakalar esnekse kıvrılmaya uğrarlar.Bu şekilde yükselen kısımlara antiklinal alçalan kısımlara senklinal adı verilir.Tabakalar esnek yapıda değilse kırılmalar meydana gelir.Kırılma ile yükselen yerlere horst alçalan yerlere graben adı verilir.
Epirojenik Hareketler:Yer kabuğunu oluşturan levhalar manto tabakası üzerinde dengeli şekilde durmaktadır.Yer kabuğunda meydana gelen bazı olaylar bu dengenin bozulmasına ve tabakaların alçalıp yükselmesine neden olmaktadır.Kara ve denizlerdeki düşey doğrultudaki bu alçalma yükselme hareketlerine epirojenik hareketler denir.
Epirojenik Hareketlere Sebep olan Faktörler Şunlardır:
1.İklim değişiklikleri:Buzullaşma sonucu kıtaların üzerindeki ağırlık artacağından dolayı kara parçası magmaya doğru çöker.Buzulların erimesiyle birlikte hafifleyen kara parçası tekrar yükselmeye başlar.
2.Dağ oluşumları:Orojenik hareketlerle yada volkanik faaliyetler sonucu yeni dağların oluşması kara parçasının ağırlığının artmasına ve kara parçasının alçalmasına neden olur.
3.Deniz ve Okyanus çanaklarında tortul tabakaların birikmesi:Dış kuvvetler tarafından aşındırılan malzemenin çukur alanlarda biriktirilmesi sonucu buralarda tabakalar çökmeye başlar,
Epirojenik hareketler kıyı çizgisinde değişmelere neden olur.Çünkü karaların alçaldığı kesimlede deniz suları karaya doğru ilerler.Buna : TRANSGRESYON denir.
Karaların yükseldiği yerlerde ise daha önce deniz tabanı halindeki yerler yükselme sonucu kara haline geçer.Buna deniz gerilemesi yani regresyon denir.
LİTOLOJİK YAPI NEDİR?
Litolojik yapı:Kayaçların ve onların oluşturdukları katmanlarında yerkabuğu içindeki durumu-düzeni.Kiminin yumuşak kiminin sert olması.
Bazı mineral çeşitleri ve sertlikleri.
1.Talk
2.Jips
3.Kalsit
4.Florit
5.Apatit
6.Feldspat
7.Kuvars
8.Topaz
9.Korund
10.Elmas
1.ci olan Talk en yumuşağıdır.10'cu olan elmas ise en sertidir.
1ve 2 tırnak ile çizilir 3-4-5 toplu iğne ve çakı ile çizilir.6ve 7 camı çizer.10 olan elmas herşeyi çizebilir.
Ana mineraller.
1.Elementler:Grafit-Bakır
2.Oksit:Hemotit-İlmenet-Manyetitve Madenlerin çoğu
3.Sülfürler
4.Sülfatlar
5.Tuzlar
6.Karbonatlar
7.Fosfatlar
8.Silikatlar:Minerallerin çoğu bu gruptadır.Kuvars-Feldspatlar
Terselme nedir?
Terselme: Isınan hava sıcak olduğu için yükselir ve sıcak hava yükseldikçe soğur.Fakat bazen bu olay normal seyrinin üzerine çıkar ve sıcak hava yükselirken belirli bir yükseklikte kendinden daha sıcak bir hava kütlesiyle karşılaşır.Bu olaya sıcaklık terselmesi denir.Terselme genelde çukur bölgelerde ve vadilerdeki yerleşmelerde görülür.
Vadi tabanlarında ve çukur bölgelerdeki hava güneşi görmediği zamanlarda daha yüksek kesimlerdeki havaya göre daha soğuk olur.Bu durum sıcaklık ve yükseklik arasındaki kurala ters düşer.Yani alçak kesimler daha soğukken yüksek kesimlerdeki belli bir tabaka daha sıcaktır.Bu yüzden bu alanlarda sıcaklık terselmesi görülür.Hava kirliliğini arttırır.
OKYANUSAL VE KITASAL KABUK
Okyanusal kabuk:Okyanus tabanlarında magmadan gelen malzemenin katılaşması ile oluşan kabuk.Okyanusal kabuk dünyanın bir parçası olan litosfer kabuğunun üzerinde bulunan okyanus havzalarıdır.Mafik kayaçlardan yada demir ve magnezyum açısından zengin olan simadan oluşur.Kalınlığı yaklaşık 6 km'dir.
Kıtasal kabuk:Kıtaları oluşturan granit-çökelti ve başkalaşım kayaçlarından ve kıta sahanlığı olarak bilinen ve kıta kıyılarına yakın sığ deniz yatağı sahalarının oluşturduğu katmandır.
FAY NEDİR? FAY ÇEŞİTLERİ NELERDİR?
Fay:Kıvrılmalar sonucu oluşan kırılmalarda gözde fark edilebilecek şekilde bir kayma bir yer değiştirme meydana gelmesi sonucu oluşur.Bazılarının boyları kısa bazılarının boyları kilometreleri bulmaktadır.
Başlıca Fay çeşitleri:
1.Normal Fay:Gerilmeli bölgelerde eğik bir fay düzlemi üzerinde kalan bloğun düzlemin altında kalan bloğa göre aşağı doğru hareket etmesi yani kayması sonucu oluşan faylara normal fay denir.
En çok ege bölgesinde yani batı anadoluda görülmektedir.
2.Sıkıştırma(Bindirme)Fay:Eğik bir fay düzlemi üzerinde kalan bloğun düzlemin altında kalan bloğa göre yukarı doğru hareket etmesi yani yükselmesi sonucu gelişir.Daha çok Doğu ve Güney Doğu anadoluda görülür.
Sağ yanal fay ne Sol yanal fay:Fay düzlemi boyunca blokların birbirine oranla yanal yönde hareket etmesi sonucu oluşur.Bu tür faylarda bloklar birbirlerine göre sağa veya sola göre hareket ederler.Kuzey Doğu Anadoludaki fay hattı ve Doğu Anadoludaki fay hattı buna örnektir.
Dünya üzerinde mevcut 10 tane kıta kalkanı vardır.Bu bölgeler masif arazidir ve akarsular denge profiline ulaşmıştır.Bir akarsuyun nereye aktığını bilmiyorsak o akarsu denge profiline ulaşmış demektir.
DÜNYADAKİ BAŞLICA DOĞAL AFETLER
1.KURAKLIK
2.TROPİKAL SİKLON
3.BÖLGESEL SEL VE TAŞKINLAR
4.DEPREM
5.VOLKAN
6.ORTA ENLEM FIRTINALARI
7.TSUNAMİ
8.ORMAN VE ÇALI YANGINLARI
9.TOPRAK ŞİŞMESİ
10.DENİZ SEVİYE DEĞİŞİMLERİ
11.BUZDAĞI
12.TOZ FIRTINALARI
13.HEYELAN
14.KIYI EROZYONLARI
15.ÇIĞ
16.SÜRÜNME VE ÇAMUR AKINTISI
17.TORNADO
18.KAR FIRTINASI
19.KIYI BUZLARI
20.ANİ SELLER
21.SAĞANAK YAĞIŞLAR
22.YILDIRIM ÇARPMASI
23.KAR TİPİSİ
24.OKYANUS DALGALARI
25.DOLU FIRTINASI
26.DONAN YAĞMUŞ
27.KUVVETLİ RÜZGARLAR
28.TOPRAK ÇÖKMESİ
29.ÇAMUR VE DAĞ DÖKÜNTÜSÜ AKIŞI
30.HAVA DESTEKLİ AKIŞLAR
31.KAYA DÜŞMESİ
Bu afetleden ülkemizi en çok etkileyenler:
1.Deprem
2.Heyelan
3.Bölgesel sel ve taşkınlar
4.Kıyı erozyonları
5.Orman ve çalı yangınları
6.Kuraklık
Bunlardan tektonik kökenli olanlar:
1.Deprem
2.Volkan
3.Tsunami
4.Çamur ve dağ döküntüsü akışı
5.Kaya düşmesi
6.Heyelan
7.Toprak şişmesi
Atmosfer kökenli olanlar:
1.Kuraklık
2.Tropikal siklon
3.Orta enlem fırtınaları
4.Kar fırtınası
5.Dolu fırtınası
6.Kuvvetli rüzgarlar
7.Toz fırtınaları
8.Yıldırım çarpması
Bu Konulardan Şu Öğrenme Çıktılarını buldum:
1.Tektonik ve Atmosferik afetler nelerdir? Hangileri türkiyede görülür?
2.Başlıca ana mineralleri sayınız?
3.Orojenej nedir?Epirojenez nedir?
4.Başlıca fay çeşitleri nelerdir?
5.Coğrafya ve Lojistik ilişkisini açıklayınız?
6.Epirojenik Hareketlere sebep olan faktörleri belirtiniz?
7.Normal fay hattı ülkemizde en çok nerede görülür?
8.Terselme nedir?En çok nerelerde görülür?
9.Okyanusal ve Kıtasal kabuk nedir?
10.Litolojik yapıyı açıklayınız?
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder